Różnice kulturowe Polska – Niemcy 

Różnice kulturowe Polska - Niemcy

Wyjeżdżając do pracy w Niemczech, szczególnie po raz pierwszy, zderzyć się można z wieloma niekiedy niezręcznymi sytuacjami. Wynikają one z różnic kulturowych pomiędzy krajami. Odmienne zachowania czy przyzwyczajenia w stosunku do tych, jakie występują w polskiej kulturze, mogą niektórych bardzo zaskoczyć. Z tej przyczyny, a także w celu uniknięcia niepotrzebnych nieporozumień, warto jeszcze przed wyjazdem poznać różnice kulturowe Polska-Niemcy. 

Różnice kulturowe pomiędzy Niemcami a Polakami 

Mogłoby się wydawać, że skoro Niemcy są bezpośrednim sąsiadem Polski, to różnice kulturowe pomiędzy krajami nie będą zbyt wielkie. W rzeczywistości obie narodowości łączy dość sporo, w tym podobne zasady czy pokrewne tradycje. Jednak niemal każdy, kto miał kontakt z Niemcami z całą pewnością potwierdzi, że różnic kulturowych jest całkiem dużo. Jeśli w planach masz wyjazd do tego kraju w celach zarobkowych, pracując z ludźmi np. w opiece osób starszych. Przyda Ci się wiedza o tym, czym różnimy się w sposobie zachowania, tradycjach, przyzwyczajeniach. Świadomość różnic pozwoli uniknąć niezręcznych sytuacji, konfliktów i nieporozumień, a opiekunkom osób starszych da możliwość lepszego zrozumienia podopiecznego. Zatem jakie są najważniejsze różnice kulturowe pomiędzy Polakami a Niemcami? 

Niemiecki porządek oraz trzymanie się ustalonych reguł i przepisów prawa 

Niemcy to naród, który przede wszystkim kojarzy się z porządkiem. I jest to jak najbardziej trafne skojarzenie, bowiem duża uwaga jest przez nich przykładana do tego, aby wszystko miało swoje miejsce. Należy o tym pamiętać, szczególnie opiekując się osobą starszą – zmiana miejsca danej rzeczy w ich domu może stanowić dla nich duży problem. 

Niemcy są narodem nie tylko dobrze zorganizowanym, lecz również bardzo mocno i konsekwentnie trzymającym się ustalonych zasad i przepisów prawa. Dość rygorystycznie podchodzą do wszelkich norm prawnych czy regulaminów, które w Polsce są często traktowane dość elastycznie. W przypadku opieki nad osobami starszymi niezbędne jest zatem trzymanie się wyznaczonych godzin pracy, a także ściśle określonych obowiązków wskazanych w umowie o pracę. 

Niemiecka punktualność 

Naszych zachodnich sąsiadów cechuje również duża punktualność. W przeciwieństwie od wielu innych narodów, w tym Polaków akceptujących tzw. kwadrans akademicki, spóźnienie w kulturze niemieckiej stanowi nietakt. Oznacza ono dla Niemców brak szacunku. Jeśli zatem nie chcemy urazić niemieckiego obywatela, warto na umówione spotkanie przyjść punktualnie o wyznaczonej godzinie, a nawet stawić się przed czasem. 

Różnice dotyczące terminów spotkań dotyczą również wszelkich spontanicznych zmian godziny, daty lub miejsca spotkania. Wszelkie modyfikacje, szczególnie wprowadzane na ostatnią chwilę, zdecydowanie odpadają – są one bowiem dość źle widziane przez naszych zachodnich sąsiadów. Ciekawostką jest, że wiele spraw np. w bankach również nie da się załatwić spontanicznie. Niezbędne jest wcześniejsze umówienie się, niekiedy nawet z tygodniowym wyprzedzeniem. 

Niemcy lubią mieć wszystko zaplanowane, posiadać harmonogram działania, dokładnie wiedzieć co, kiedy i w jaki sposób mają zrobić. Zapewnia im to poczucie spełnienia określonych norm, a w razie braku realizacji planu o czasie – wyciagnięcie wniosków i poprawę w przyszłości. Z kolei w kulturze Polaków panuje większa elastyczność. Z jednej strony pozwala to na szybkie reagowanie w sytuacjach kryzysowych, zaś z drugiej często wiąże się z braniem na siebie zbyt wielu obowiązków. Może prowadzić to do wykonywania ich niedokładnie, skutkować ich nieterminowym wykonaniem bądź zupełnym brakiem ich realizacji. 

Komunikacja z niemieckim podopiecznym 

Również w zakresie komunikacji z Niemcami dojść może do wielu nieporozumień. Przede wszystkim nasi zachodni sąsiedzi wydają się często znacznie bardziej zdystansowani i formalni. Często ich zachowanie, które wynika z silnej chęci zachowania nienaruszalności życia prywatnego, uznawane jest za brak serdeczności i sztywność. Tymczasem od Niemców po prostu nie można spodziewać się od razu szybkiego nawiązania relacji, żartów czy swobodnego zachowania i luźnej atmosfery. Wraz z upływem czasu i ich poznawaniem, okazuje się często, że wbrew początkowemu, dość chłodnemu traktowaniu, są to bardzo życzliwe i przyjazne osoby. 

Z początku Niemcy pozostają bardzo formalni i dużo później przechodzą z kimś bezpośrednie mówienie per „Ty” niż Polacy. W związku z tym zajmując się osobą starszą warto używać zwrotu „Sie” zamiast „du”, zarezerwowanego dla bliższych relacji, rówieśników czy dzieci. 

Rozmawiając z Niemcami należy również zdawać sobie sprawę z ich zadaniowości i bezpośredniości w komunikacji. Otwarcie mówią o tym, co myślą, przekazując konkretne informacje wprost i nie tracąc czasu na wstępy do wypowiedzi, gesty czy mimikę. To naród, który lubi jasne komunikaty i rzeczowe podejście, co dość odbiega od sposobu komunikacji stosowanego w naszym kraju. Polski sposób mówienia może być dla szczerych do bólu Niemców dość nieczytelny – właśnie dlatego rozmawiając z nimi warto postawić na bezpośredniość i rzeczowość. 

Bezpośredniość w mówieniu można także zaobserwować w zakresie mówienia o własnych osiągnięciach. W polskiej kulturze mówienie o tym, że odniosło się sukces często jest kojarzone z przechwalaniem się i arogancją. W Niemczech wręcz przeciwnie – otwarcie mówi się o własnych dokonaniach. Sukcesy są doceniane przez Niemców, bowiem stanowią efekt ciężkiej pracy włożonej w ich osiągnięcie. Jeśli zatem podejmujesz pracę w Niemczech, swobodnie i bez poczucia skrępowania pochwal się swoimi kwalifikacjami i doświadczeniem. 

Jakich jeszcze różnic kulturowych można się spodziewać w zakresie komunikacji? Przede wszystkim nasi zachodni sąsiedzi nie są zbyt wylewni w rozmowach. Na zadane pytanie o to, jak się czuje, Niemiec powie: „Danke, gut”, co w języku niemieckim oznacza „dziękuję, dobrze”, zaś nasi rodacy mogą długo wymieniać to, co się u nich dzieje, nie omijając najdrobniejszych szczegółów. 

Warto także wiedzieć, jaki jest sposób witania się w Niemczech. Na powitanie, jak i pożegnanie, w tym także nowo poznanym osobom, podaje się rękę. Uścisk dłoni, szczególnie mocny i stanowczy, oznacza szacunek dla drugiej osoby. 

Niemiecka tolerancja 

Zupełnie inne niż w naszym kraju jest podejście Niemców do innych narodowości, odmiennych religii czy orientacji seksualnych. Jest to naród bardzo tolerancyjny, który porzucił wyznawanie wielu stereotypów. W Polsce, choć tendencja w kierunku otwartości sukcesywnie rośnie, nadal pokutuje sporo uprzedzeń w stosunku do osób, które są w pewien sposób inne. 

Jakie są inne różnice kulturowe Polska – Niemcy? 

Różnic kulturowych pomiędzy Polakami a Niemcami jest stosunkowo dużo. Odróżnia nas np. sposób organizacji spotkań towarzyskich, które są w Niemczech zazwyczaj kameralne, a prezenty symboliczne i skromne. Jeśli senior, nad którym sprawujesz opiekę obchodzi urodziny, warto złożyć mu życzenia, jednakże wyłącznie w dniu urodzin. W Niemczech panuje przesąd, że składanie ich z wyprzedzeniem przynosi pecha. Na prezent można dać symboliczną kartę urodzinową czy tort, zaś z dużą ostrożnością należy podchodzić do kwiatów. Każdy kwiat wiąże się bowiem z pewną symboliką, która przez Niemców jest traktowana bardzo poważnie. Czerwone kwiaty symbolizują romantyczne uczucie, lilie i chryzantemy to kwiaty pogrzebowe, zaś goździki, żałobne. Wręczać należy również nieparzystą liczbę kwiatów, unikając liczby 13. 

Niemcy mają także dość rygorystyczne podejście do ochrony środowiska naturalnego. Dbają o segregację śmieci, która umożliwia recykling. Opiekując się seniorem i przebywając w jego domu pamiętaj, aby opakowania, które można użyć powtórnie, wykonane z plastiku, metalu, papieru czy szkła, trafiały do odpowiednich pojemników lub worków. 

Na koniec warto zaznaczyć, że Niemcy są obecnie praktycznie świeckim narodem. Niewiele jest w Niemczech osób wierzących, a większość tradycji, jakie są obchodzone w tym kraju wynika ze świeckich przesłanek. Jest to spora różnica kulturowa widoczna pomiędzy naszymi narodami.